De schoonmoedersstoel behoort tot het geslacht van de egelcactussen (Echinocactus) en kan een doorsnede van maar liefst 1,30 m bereiken, al gaan daar wel wat jaartjes overheen. Een plant op de vensterbank zwelt echt niet binnen een paar jaar op tot formaat skippybal.

Bij lichtgebrek, wat in de kamer nogal eens voorkomt, groeit deze bolcactus vaak wat langgerekt uit en krijgt hij meer een ovaalvorm.

De grote gele doornen zijn even onaangenaam als ze eruitzien: vlijmscherp en keihard. Dit is geen cactus om zonder handschoenen aan te pakken.